Orman ve Su İşleri Bakanlığı, dün Türkiye ve Ada basınında Anamur?dan KKTC?ye giden suyun denize akıtıldığı iddiasına karşılık yaptığı açıklamada, adadaki yeraltı sularının beslendiğini belirtti.

KKTC?den yayın yapan ?medyatör? adlı internet sitesinde yer alan fotoğraflarda, suyun pompa istasyonunda boşa akıtıldığı görülürken, diğer bir fotoğrafta Geçitköy Barajı?na su akmadığı görülüyor. Sitede yer alan haberde, bu durumun halk arasında ?Türkiye suyu kesti? yorumlarına neden olduğu belirtilerek, sorunun bir an önce çözümlenmesi gerektiğini kaydediliyor.

Orman ve Su İşleri Bakanlığı, Geçitköy Barajı?na Türkiye tarafından suyun iletmeye devam edildiğini belirterek, verilen suyun denize boşa akıtıldığı bilgisinin doğru olmadığını açıkladı.

Bakanlıktan yapılan açıklamada, bazı basın yayın organlarında ‘KKTC Su Temin Projesi’ kapsamında Türkiye?den KKTC?ye iletilen suyun denize boşa akıtıldığı yönünde haberlere yer verildiği hatırlatılarak, şunlar kaydedildi:

“19 Temmuz 2010 yılında imzalanan Türkiye Cumhuriyeti ile Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Çerçeve anlaşmasına göre; Türkiye tarafındaki Alaköprü Barajından alınan su, KKTC deki Geçitköy Barajında depolanacak, kalan diğer tesisler (İçmesuyu, Arıtma tesisi, Terfi merkezleri, Su hazneleri, Dağıtım şebekeleri) KKTC tarafından yapılacaktı.

Ancak, Kıbrıs?taki bu tesislerin gecikeceğini fark eden Orman ve Su İşleri Bakanımız Sayın Prof. Dr. Veysel Eroğlu?nun teklifi ve Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan?nın Başbakanlığı dönemindeki talimatları ile 2 adet Terfi Merkezini, İçmesuyu İleri Arıtma Tesisi, Su Hazneleri ve 477 km Ana Dağıtım hatları DSİ Genel Müdürlüğü tarafından ihale edilerek tamamlanmış olup, şu anda şehir su haznelerine kadar su iletilmektedir.

17 Ekim 2015 tarihinde Sayın Cumhurbaşkanlarımızın Kuzey Kıbrıs?taki projenin açılışında suyun işletilmesi görüşülmüş, şehir içi içmesuyu altyapı yetersizliği olduğundan öncelikle bunların yenilenmesi gündeme gelmiş, Bakanımız Sayın Prof. Dr. Veysel Eroğlu?nun teklifi ile şebeke alt yapı yatırımların ve işletmenin belli bir süre DSİ tarafından yapılabileceği teklif edilmiştir. KKTC üst yönetiminden bir heyetin bu konuda görüşme yapmak üzere ertesi hafta Türkiye?ye geleceğini iletmiş ancak bu gerçekleşmemiştir.”

Açıklamada, 1 Aralık 2015 tarihinde Başbakan Ahmet Davutoğlu, Başbakan Yardımcısı Yıldırım Tuğrul Türkeş ve Orman ve Su İşleri Bakanı Veysel Eroğlu?nun KKTC ziyaretleri sırasında bu konuyu yeniden görüştükleri kaydedilerek, “Son olarak, 24 Aralık 2015 tarihinde Maliye Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı, Bakanlığımız Müsteşar Yardımcısı ve DSİ Genel Müdür Yardımcısından oluşan heyet Kuzey Kıbrıs?a gitmiş konu KKTC Maliye Bakanı ve diğer heyet ile müzakere edilmiştir. Sistemin Yap İşlet Devret modeli ile işletileceği, geçiş sürecin de ise DSİ tarafından işletilmesi konusunda mutabakat sağlanmıştır” ifadesi kullanıldı.

“Şu an itibariyle Geçitköy Barajı?na Türkiye tarafından suyun iletilmesi devam etmektedir. Verilen suyun denize boşa akıtıldığı bilgisi doğru değildir” denilen açıklama şöyle devam etti:

“İletilen su ile yeraltı suları beslenmektedir. Bu durum aşırı su sarfiyatından dolayı su seviyesi düşen yeraltı suyunun yükseltilmesi ve tuzlu deniz suyunun su taşıyan tabakalara nüfuzunun önlenmesi açısından faydalıdır. Netice olarak, KKTC tarafının karar vermesi halinde hemen Lefkoşe?ye su verilebilecek durumdadır.”

KKTC Su Temin Projesi kapsamında Deniz Geçişi İsale Hattı’nın tamamlanmasına 10 kilometre kaldığı bildirildi.

KKTC?deki Lefkoşa Yakın Doğu Üniversitesi’nde, Türk Dünyası Mühendisler ve Mimarlar Birliğinin (TDMMB) Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Su Temin Projesi Bilgilendirme Toplantısı gerçekleştirildi.

Toplantıda konuşan, Yükseköğretim Planlama, Denetleme Akreditasyon ve Koordinasyon Kurulu ( YÖDAK) Başkanı Prof. Dr. Hüseyin Gökçekuş, projede sona gelindiğini belirterek, KKTC?nin 40 yıllık su sorununun artık tarih olacağını söyledi.

Projenin son aşaması olan 80 kilometrelik deniz isale hattında montajın tamamlanması için 10 kilometreden daha az bir boru döşeme işlemi kaldığını ifade eden Gökçekuş,  şunları söyledi: “Proje tamamlanması ile KKTC’nin 50 yıl boyunca su sorununu rafa kaldıracak ayrıca Türkiye’ye de bu tür projelerde liderlik görevi verecek ve çok büyük prestij kazanmasını sağlayacaktır. Su hayattır, su her zaman önemliydi ancak önümüzdeki on yıllarda önemi daha da artacaktır. Çünkü dünya nüfusu hızla artarken su kaynakları doğan ihtiyaca paralel yönde artmamakta, aksine kirlettiğimiz su kaynakları elden çıktığından her geçen gün azalmaktadır. Enerji kaynakları gibi suyun alternatifi yoktur. 21. Yüzyılda  suya sahip olan ülkeler hem ekonomik refah düzeylerini artıracak hem de diğer ülkelere bağımlı olmadan yaşayabilecektir.”

KKTC’de ise 3 kilometrelik terfi hattı ve Geçitköy Barajı, sonrasında ise bir pompa istasyonuyla Lefkoşa, Girne, Gazimağusa ve Dipkarpaz hatları olmak üzere 4 grup halinde ihale edilmiş toplam uzunluğu 480 kilometreyi bulan ana dağıtım hatları bulunuyor.

KKTC su temin projesi kapsamında Alaköprü barajında su tutulmaya başlandı.

Su tutmak için düzenlenen törene,  DSİ Genel Müdür Vekili Güven Karaçuha, AK Parti Mersin Milletvekili Ahmet Tevfik Uzun, AK Parti Milletvekili Nebi Bozkurt, Anamur Kaymakamı Cengiz Cantürk, Anamur Belediye Başkanı Mehmet Türe, Aydıncık Belediye Başkanı Ferat Aktan, AK Parti Anamur İlçe Başkanı M. Feyzullah Yılmaz, DSİ ve yapımcı firma yetkilileri katıldı.

Törende bir konuşma yapan,  DSİ Genel Müdür Vekili Güven Karaçuha barajın özelliklerini anlattı ve barajın KKTC?nin su problemini çözmede kilit öneme sahip olduğunu söyledi.

Törende söz alan AK Parti Mersin Milletvekili Ahmet Tevfik Uzun, ?KKTC?ye su götürme projesi asrın projesidir ve dünyada ilktir. Emeği geçen herkese teşekkür ediyorum? dedi.

Törende bir konuşma yapan AK Parti Mersin Milletvekili Nebi Bozkurt Kıbrıs?ı su ile buluşturmanın KKTC?ye yapılacak en büyük iyilik olduğunu ifade etti ve katkısı olan herkese teşekkür etti.

Düzenlenen törenden sonra barajın derivasyon tünel kapaklarını kapatılmasıyla su tutulmaya başlandı.

SU TUTULMASINA KÖYLÜLER İTİRAZ ETTİ.

Köylülerin itirazı üzerine yoğun güvenlik önlemleri altında su tutuldu.

Akine ve Ormancık köylülerinin itirazlarına rağmen yoğun güvenlik önlemleri altında derivasyon tünelinin kapakları kapatılarak su tutulmaya başlandı.

Daha önce de köylüler için yapılan evlerin ve tarım arazilerinin hazır olmaması sebebiyle su tutulması 1 ay ertelenmişti. Bu gün yeniden su tutmak için gelen baraj yapım firması ve DSİ yetkililerine köylüler evlerinin ve tarım arazilerinin hazır olmamasını gerekçe göstererek su tutulmasının ertelenmesini tekrar talep ettiler. Ancak köylülerin itirazına rağmen, jandarma ve polisin aldığı yoğun güvenlik tedbirleri altında su tutuldu.

Akine köyü muhtarı Süleyman Duman da konuyla ilgili Karaçuha ve milletvekilleriyle görüştüklerini, eksikliklerin giderileceğinin söylendiğini bildirdi.

Mersin Valisi Özdemir Çakacak’ın KKTC Su Temin Projesi kapsamında deniz altı boru hattında inceleme yaptığı sırada Anamur’da vatandaşlar seslerini devlete duyurmaya çalıştı.

Evleri Alaköprü Barajı’nın suları altında kalacak köylüler için inşa edilen konutların tamamlanmadığını belirten hak sahipleri 26 Aralık’taki su tutma işlemine tepki gösterdi.

Alaköprü Barajı içerisinde su tutma işleminin yapılacağı derivasyasyon tünelinde toplanan Akine, Ormancık ve Sarıağaç köylüleri, devletin kendilerine verdiği sözleri tutmadığını belirterek, hazırladıkları pankartlar ve basın açıklamasıyla tepkilerini dile getirdiler.

CHP Mersin Milletvekili Ali Rıza Öztürk, Anamur Belediye Başkanı Mehmet Türe, CHP Anamur İlçe Başkanı Ayhan Güven ve MHP Anamur İlçe Başkanı Erdal Bulut da köylülere destek verdi.

CHP Mersin Milletvekili Ali Rıza Öztürk,  ”Devlet buraya baraj yapacaksa sizin deyaşayacağınız evi yaptırmak durumunda. Sizin geçiminizi sağlamak durumunda. Biz CHP olarak bu konunun takipçisi olacağız” dedi.

Köylüler adına açıklama yapan Akine Köyü Muhtarı Süleyman Duman da 26 Aralık’ta su tutulacağını öğrendiklerini belirterek, şunları söyledi:

“Devletin bizlere vermiş olduğu taahhütleri yerine getirmediği gerekçesiyle su tutulmasına tepki gösteriyoruz. Devlet köylünün arazisinin dönümüne 20 bin lira değer biçerken, bizlere vereceği arazinin dönümüne 50 bin lira istemektedir. Evlerimizi 50 ile 100 bin lira arasında istimlak etmişken, yapılan evlere 140 bin lira istemektedir. Planlama yapılırken besihane düşünülmediğinden köylülerin hayvanlarını barındıracağı yerleri yoktur. Evlerde ikamete başlamadan su baskınları yaşanmıştır. Diğer taraftan bir zeytin ağacına Manisa’da 400 lira değer biçilirken burada 100 lira değer biçilmiştir.”

Su tutulma işleminden önce ilgililerin çözmesi gereken pek çok sorun bulunduğunu ifade eden Duman evlerin elektrik, su, altyapı ve yalıtımının yapılmasını,kendilerine karşılıksız olarak verilmesini, arsaların bir an önce kendilerine verilmesini ve mahkemelerin de kararlarını hızlandırmasını istediklerini kaydetti.

Duman, tüm bu sorunlar giderilmeden de su tutulma işleminin yapılmamasını talep ettiklerini söyledi.

Jandarmanın bölgede güvenlik önlemi aldığı basın açıklamasının ardından köylüler dağıldı.

KKTC Su Temin Projesi kapsamında Alaköprü Barajı?nda temmuz ayı içerisinde su tutulmaya başlanacağı iddiaları üzerine muz üreticileri, DSİ Anamur KKTC Su Temin Proje Şube Müdürlüğü önünde toplanarak tepki gösterdi.

Anamur Muz Üreticileri Birliği (MUZBİR) Yönetim Kurulu Üyesi Ahmet Türkay, burada yaptığı açıklamada, taban sularının çekildiğini ve sulama suyu kuyularının kuruduğunu belirterek, ?Mevsim itibariyle muzun suya en çok ihtiyaç duyduğu dönemdeyiz. Bu dönemde su tutulmasını istemiyoruz? dedi.

MUZBİR Başkanı Mehmet Güzel de mevsim itibariyle Anamur Ovası?nın 3-5 gün değil 3-5 saat bile susuz kalamayacağını söyledi.

DSİ Anamur KKTC Su Temin Proje Şube Müdürü Ali Çakmak ise DSİ ile Anamur Sulama Birliği arasındaki bir yazışmanın yanlış anlaşıldığını belirterek, şunları söyledi:

?Projemizi uzun yollar ortalamasına göre yapıyoruz. 2 yıldır kurak dönemden geçiyoruz. Bu nedenle alacağımız kararlar revize edilebilir. Kuraklığa rağmen su tutarak Anamur?u mağdur etmemiz söz konusu değil. Biz Sulama Birliği?ne yazı yazarak 20 Temmuz ile 15 Eylül arasında ne kadar su kullandıklarını sorduk. Su tutulma ile ilgili bir yazı yazmadık.?

Bu açıklamadan sonra vatandaşlar Aralık ayına kadar barajda su tutulmasını istemediklerini söyleyerek tepkilerini sürdürürken, çiftçilere destek olan sanatçı Erdal Güney de suyun kesilip kesilmeyeceği ile ilgili net bir açıklama yapılmasını istedi.

Tekrar açıklama yapan Çakmak, ?Su olursa su tutabiliriz. Su olmazsa tutamayız? diye konuştu.

Daha sonra çiftçiler, bina önünü boşalttı.

Emekli Ziraat Mühendisi Bünyamin Kozak, AA muhabirine yaptığı açıklamada, DSİ ve Sulama Birliği arasındaki bir yazışmaya göre, Anamur Ovası?na verilen suyun kesilerek 20 temmuzda Alaköprü Barajı?nda su tutma işleminin başlayacağına dair bir söylenti başladığını belirterek, şunları söyledi:

?Bu konuda açıklama almaya geldik ama yeterince açıklama alamadık. Bu yıl su tutulup tutulmayacağı, ovaya ne kadar su verileceği konularını maalesef öğrenemedik. Eğer çiftçiler kanalda su bulamazsa bütün seralar kurumaya başlar. Çiftçiler de bu duruma fazlasıyla tepkisini gösterir. Şu anda suyun kanallardan alınarak barajda tutulması söz konusu olmamalı. Bunu yetkililere duyuruyoruz.?

KKTC Su Temin Projesi kapsamında inşa edilen Alaköprü Barajı?nın altında kalacak olan köy mezarlıkları taşındı.

Edinilen bilgiye göre baraj suları altında kalacak olan Akine ve Ormancık köylerinin mezarlıkları Evciler köyü yakınlarında belirlenen alana defnedildi.

Mezarların taşınması sırasında bir din görevlisi hazır bulunurken, köylüler yakınlarının naaşlarını iş makinesinin açtığı mezardan alarak belirlenen yeni mezarlığa defnettiler. Akine köyünden 267, Ormancık köyünden de 352 mezar yeni mezarlığa taşınırken, mezar taşları da DSİ tarafından yaptırıldı.

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) Çevre Ve Doğal Kaynaklar Bakanı Hamit Bakırcı, KKTC Su Temin Projesi kapsamında Anamur’daki çalışma sahalarında incelemelerde bulundu.

Gezi öncesi Anamur Kaymakamı Cengiz Cantürk?ü makamında ziyaret eden Bakan Bakırcı, Anamur?da bulunmaktan memnuniyet duyduğunu söyledi. Bakırcı, Kaymakam Cantürk?e hediye sundu.

Daha sonra Kaymakam Cengiz Cantürk ve DSİ yetkilileriyle birlikte Alaköprü Barajı?nı gezen Bakırcı, buradan Ören beldesine geçerek deniz isale hattı çalışmalarını inceledi.

Çalışmayı yürüten firmanın yetkililerinden bilgi alan Bakırcı, hava koşullarından dolayı deniz geçişinde yaşanan aksamanın dışında her şeyin iyi gittiğini belirterek, gelişmelerden memnun olduklarını söyledi.

Projenin KKTC için önemli olduğunu ifade eden Bakırcı, şunları söyledi:

“Duygularımızı tarif etmek mümkün değil. Suyun akışını bile görmek bizi heyecanlandırdı. Bir de geldiğini düşünün suyun. Biz Kıbrıs’ta şu an şebekeden tuzlu su kullanıyoruz. O konuda çok şanssız bir ülkeyiz. Dolayısıyla bu su bizim için çok önemli. Her konudan çok önemli, kullanım açısından da siyasi açıdan da çok önemli. Türkiye’nin dünyaya vereceği mesaj açısından, bölgede büyüklüğünü ve rüştünü ispatlaması açısından da çok önemli bir proje. Bittiğinde de gelip göreceğiz inşallah.”

Bakırcı, daha sonra Taşucu?ndaki boru üretim tesislerine gitmek üzere ilçeden ayrıldı.

?KKTC Su Temin Projesi? kapsamında deniz isale hattının kıyı yaklaşımında üçüncü boru batırma işlemi yapıldı.

Taşucu?ndaki tesiste 500 metrelik iki borunun birleştirilmesi ve beton bloklarla kaplanmasıyla oluşturulan bir kilometre uzunluğundaki boru, 22 saatte römorkörle çekilerek Ören beldesindeki çalışma sahasına getirildi.

Burada yapılan hazırlıkların ardından boru batırma operasyonu yapıldı. İçerisine deniz suyu doldurularak batırılan borular, dalgıçlar tarafından deniz tabanına montajlandı.

Proje kapsamında, 3 kilometrelik kıyı yaklaşımı güzergahı 30 metre derinlikte tamamlanacak. Daha sonra bir buçuk metre çapında ve 500 metre uzunluğundaki borular, 280 metre derinliğe kadar deniz tabanında açılan kanal içerisine yerleştirilecek.

Mersin’den KKTC’ye denizin altından su götürecek olan KKTC Su Temin Projesi kapsamında deniz isale hattının kıyı yaklaşımında ikinci boru batırma işlemi yapıldı.

Boruların batırılması ve deniz altında montajının yapılması işlemini gerçekleştiren Detek Deniz Teknolojileri firmasının proje müdürü Hakan Uğur, çalışmaların sürdüğü Anamur ilçesinde yaptığı açıklamada, ilk etapta kıyı yaklaşımında 3 kilometrelik boru batırma ve sabitleme işlemi yapacaklarını söyledi.

Uzunluğu 500 metre olan ikinci borunun batırma işlemini yaptıklarını bildiren Uğur, çalışmaların dalgıçların da aralarında bulunduğu uzman kadroyla sürdürüldüğünü ifade etti.

Taşucu’nda yapılan boruların römorkörlerle çekilerek çalışma sahasına getirildiğini anlatan Uğur, “Borunun içine deniz suyunu alarak, yüzeyde kalan kısmından da hava tahliyesi yapılarak batırma operasyonu gerçekleştiriliyor. Dalgıçlarımız da deniz tabanında montaj çalışmaları yapıyor” diye konuştu.

3 kilometrelik güzergahın 30 metre derinlikte tamamlanacağını, daha sonraki kısımlarda ise 280 metre derinliğe kadar borunun deniz tabanında açılan kanal içerisine yerleştirileceğini belirten Uğur, 3 kilometrelik etabı yıl sonuna kadar tamamlamayı planladıklarını kaydetti.

Anamur?dan KKTC?ye içme ve sulama suyu sağlayacak KKTC Su Temin Proesi kapsamında deniz altına boru döşenmesini sağlayacak sistemin kurulumuna başlandı.

Edinilen bilgiye göre, Asrın Projesi olarak değerlendirilen ve Türkiye?nin prestij projesi olması nedeniyle büyük bir titizlikle yürütülen çalışmalar kapsamında Alaköprü Barajı, iletim hattı ve dengeleme havuzunda çalışmalar sürerken, deniz isale hattının yapımına başlanıyor.

Proje kapsamında 107 kilometrelik boru hattının denizin altından geçecek 80 kilometrelik kısmının yapımında boruları taşıyacak sistemin ilk şamandırası kuruldu. Taşucu?ndaki tesislerde üretilen 500 metre uzunluğunda ve bir buçuk metre çapındaki borular, bu sistem kullanılarak deniz tabanına monte edilecek.

DOĞAL AFET ÖNLEMİ

Deniz altından su geçiş hattı güzergahı, boru başlangıç ve bitiş koordinatlarını korumak, deniz tabanındaki elverişsiz kısımlardan, dik eğimlerden ve heyelan bölgelerinden kaçınmak, mümkün olduğunca düz bir hat izlemek gibi önemli kıstasların dikkate alınarak seçildi. Jeolojik araştırmalarla bölgedeki sismik aktiviteler incelenerek, deprem katalogları oluşturuldu. Denizin akıntı ve dalga rejimini belirleyebilmek için oşinografik araştırmalar yapılarak 12 aylık veri toplandı. Yüksek yoğunluklu polietilen boruların su altında deniz etkileri sebebiyle bozulmaya uğrayıp uğramadığını tespit etmek üzere tam ölçekli 11 adet boru ile deney yapılarak, 6 aylık aralıklarla iki yıl boyunca ölçüm gerçekleştirildi. Son 30 yılın önemli fırtına kayıtları toplanarak bilgisayar üzerinde dalga modeli oluşturuldu. Oşinografik araştırmalar ile toplanan veriler kullanılarak model kalibre edildi.

SÜNME ÖMRÜ 1000 YIL

Yapılan deneyler sayesinde deniz altından KKTC’ye su taşıyacak sisteminin yorulma ömrünün 125 yıl, sünme ömrünün ise 1000 yıldan fazla olduğu hesaplandı. Çalışmada ayrıca deniz altına yerleştirilecek borulara vericiler takılacak. Bu vericiler ve sensorlar sayesinde muhtemel hasarlar önceden belirlenip, müdahaleler zamanında yapılacak. Borularda sızıntı ihtimaline karşı tuzluluk sensorları sürekli işler durumda tutulacak.

50 YILLIK SU İHTİYACI KARŞILANACAK

KKTC’ye aktarılacak yıllık 75 milyon metreküp suyun yüzde 50.3′ü içme-kullanma, yüzde 49.7’si sulama suyu olarak değerlendirilecek. Projenin gerçekleşmesi ile, halen yeraltı ve yüzeysel su kaynaklarının kısıtlı olması sebebiyle su sıkıntısı çekilen KKTC’de, 50 yıllık içme ve kullanma suyu ihtiyacı karşılanacak. Ayrıca 4 bin 824 hektarlık alanda tarımsal sulama yapılacak.

Anamur Alaköprü Barajı’nın temel atma törenini gerçekleştiren Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, KKTC Cumhurbaşkanı Derviş Eroğlu’nun doğum gününün 7 Mart olduğunu öğrenmiş, normalde 48 ayda tamamlanması planlanan projenin bitirilme tarihini erkene alarak 7 Mart 2014 saat 13.00 olarak ilan etmişti.

Başbakan Erdoğan’ın bu sözünü yerine getirmeye çalışan yüklenici firma, Alaköprü Barajı’nı tamamladı, şimdi de boru döşenmesine büyük hız verdi. Karasal çalışmanın iki ay içerisinde bitirilmesi planlanırken, çalışmanın bundan sonra denizde yoğunlaştırılacağı kaydedildi.